مقایسه پردازنده لپ تاپ و کامپیوتر | تفاوت CPU کامپیوتر و لپ تاپ

در این مقاله قصد داریم به مقایسه پردازنده لپ تاپ و کامپیوتر بپردازیم. تفاوت CPU کامپیوتر و لپ تاپ از نظر قدرت پردازش، مصرف انرژی و کارایی بررسی خواهد شد.

طی چندین دهه، تولیدکنندگان پردازنده مانند اینتل و AMD با افزایش تعداد هسته ها و سرعت کلاک CPU، پردازنده های لپ تاپ و دسکتاپ خود را قدرتمندتر کرده‌اند. اگرچه ممکن است به نظر برسد که پردازنده‌های دسکتاپ و لپ‌تاپ کاملاً شبیه به هم هستند، اما در واقعیت اینطور نیست. یک پردازنده لپ‌تاپ تفاوت‌های چشمگیری با پردازنده دسکتاپ دارد.

برای درک بهتر این تفاوت‌ها، در این مقاله به صورت مفصل به نکات کلیدی و اصلی اشاره خواهم کرد. پس با ما همراه باشید.

تفاوت بین پردازنده لپ تاپ و کامپیوتر

از جمله تفاوت هایی که سی پی یو لپ تاپ با کامپیوتر دارد، میتوان اشاره کرد که یک پردازنده کامپیوتر از فضای خنک‌کنندگی، تعداد هسته، سرعت کلاک و TDP (توان طراحی حرارتی) بیشتری نسبت به پردازنده لپ‌تاپ برخوردار است. علاوه بر محدودیت‌های توان و حرارت، شما نمی‌توانید پردازنده را در یک لپ‌تاپ ارتقا یا تعویض کنید. اما در دسکتاپ این امکان وجود دارد.

برای درک بهتر تفاوت، من از پردازنده‌های دسکتاپ Intel Core i9-12900K و AMD Ryzen 9 5950X و برای لپ‌تاپ از پردازنده‌های Intel Core i9-12900HK و AMD Ryzen 9 6900U استفاده کرده‌ام و با استفاده از مشخصات و امتیازات بنچمارک این پردازنده‌ها، تفاوت‌ها را توضیح خواهم داد.

همانطور که می‌دانید، پردازنده کامپیوتر روی مادربرد قرار می‌گیرد و یک خنک‌کننده (Cooler) روی آن نصب می‌شود تا گرمای آن را دفع کند. به طور کلی، خنک‌کننده پردازنده دسکتاپ قدرت خنک‌کنندگی بسیار خوبی دارد. علاوه بر این، فضای داخل کیس کامپیوتر بسیار بیشتر از سیستم خنک‌کننده لپ‌تاپ است. این فضای اضافی در کیس کامپیوتر، جریان هوای بیشتری را برای خنک‌کننده فراهم می‌کند. به همین دلیل، هیت‌سینک (Heat Sink) کامپیوتر می‌تواند گرمای بیشتری را نسبت به لپ‌تاپ دفع کند.

واقعیت این است که پردازنده‌ای که سیستم خنک‌کننده بهتر و فضای کافی برای خنک‌شدن داشته باشد، سریع‌تر کار خواهد کرد. به همین دلیل، پردازنده‌های دسکتاپ سرعت کلاک و طول عمر بهتری دارند.

از طرف دیگر، فضا در لپ‌تاپ‌ها یک کالای لوکس محسوب می‌شود. یک پردازنده لپ‌تاپ در مقایسه با پردازنده دسکتاپ، فضای کمتر و headroom خنک‌کنندگی کوچک‌تری دارد. اگر پردازنده دارای گرافیک یکپارچه اختصاصی یا iGPU (لپ تاپ دارای گرافیک آنبرد) باشد، گرمای قابل توجهی در داخل لپ‌تاپ تولید می‌کند. به همین دلیل، برای کاهش گرما، پردازنده لپ‌تاپ سرعت کلاک خود را کاهش می‌دهد و عملکرد آن افت می‌کند.

بیایید در مقایسه پردازنده لپ تاپ و کامپیوتر به امتیازات بنچمارک پردازنده‌های Intel Core i9-12900K، Intel Core i9-12900HK، AMD Ryzen 9 5950X و AMD Ryzen 9 6900U نگاهی بیندازیم. از روی امتیازات بنچمارک می‌توانید ببینید که به دلیل فضای خنک‌کنندگی کم، امتیازات پردازنده‌های لپ‌تاپ Intel Core i9-12900HK و AMD Ryzen 9 6900U پایین‌تر از پردازنده‌های کامپیوتر Intel Core i9-12900K و Ryzen 9 5950X است.

برای هر پردازنده کامپیوتر و لپ‌تاپ یک رتبه‌بندی TDP (توان طراحی حرارتی) وجود دارد. TDP نشان می‌دهد که یک پردازنده در حداکثر بار تئوریک خود چقدر توان مصرف می‌کند و واحد آن وات (W) است. هر چه رتبه TDP بالاتر باشد، عملکرد پردازنده بهتر است.

از آنجایی که لپ‌تاپ ها بیشتر اوقات با باتری کار می‌کنند و محدودیت‌های خنک‌کنندگی دارند، رتبه TDP در پردازنده‌های لپ‌تاپ ها بسیار پایین‌تر از دسکتاپ است. در مقابل، دسکتاپ همیشه به پریز برق متصل است و سیستم خنک‌کننده بهتری نسبت به لپ‌تاپ دارد. از این رو، رتبه TDP کامپیوتر بالاتر است. برای مثال، TDP پردازنده Core i9-12900K برابر با 125 وات و TDP پردازنده Core i9-12900HK برابر با 45 وات است. در کامپیوترهای دسکتاپ، شما می‌توانید سیستم خنک‌کننده خود را به مدلی با عملکرد بالاتر ارتقا دهید. متاسفانه، لپ‌تاپ‌ها چنین گزینه‌ای ندارند.

اگر به مشخصات پردازنده‌های Intel Core i9-12900K و Core i9-12900HK نگاه کنید، تعداد هسته، تعداد رشته (Thread)، سرعت کلاک و حافظه کش (Cache) مدل 12900K دسکتاپ بالاتر از مدل 12900HK لپ‌تاپ است. همین موضوع برای Ryzen 9 5950X و Ryzen 9 6900U نیز صادق است. پردازنده دسکتاپ Ryzen 9 5950X دو برابر تعداد هسته و رشته نسبت به پردازنده لپ‌تاپ 6900U دارد. علاوه بر این، سرعت کلاک پایه و بوست (Boost) در Ryzen 5950X به طور قابل توجهی بالاتر از 6900U است. بنابراین، می‌توان گفت که تعداد هسته و سرعت کلاک در پردازنده‌های دسکتاپ بالاتر است.

در مادربرد دسکتاپ، یک اسلات یا سوکت مشخص وجود دارد که پردازنده به راحتی در آن نصب می‌شود. و هر زمان که احساس کردید نیاز به تعویض پردازنده دارید، می‌توانید این کار را به راحتی در دسکتاپ انجام دهید. اما در لپ‌تاپ این امکان وجود ندارد. دلیل آن این است که تقریباً تمام پردازنده‌های لپ‌تاپ امروزه به مادربرد لحیم شده‌اند. به همین دلیل، تعویض یا ارتقای پردازنده در لپ‌تاپ غیرممکن است.

به طور کلی لپ تاپ کوچک‌تر از کامپیوتر است. فناوری قرار دادن یک پردازنده قدرتمند و چندین قطعه سخت‌افزاری، در فضای کوچک لپ تاپ، کار بسیار پیچیده و پیشرفته ای است. به همین دلیل، پردازنده‌های لپ‌تاپ هزینه بیشتری نسبت به پردازنده‌های دسکتاپ دارند. حتی اگر یک کامپیوتر گیمینگ دسکتاپ با قطعات قدرتمندتری نسبت به کامپیوتر داشته باشد، یک لپ‌تاپ گیمینگ هزینه بیشتری خواهد داشت. به طور خلاصه، می‌توان گفت که یک پردازنده دسکتاپ از پردازنده لپ‌تاپ عملکرد بهتری دارد.

خیر، پردازنده لپ‌تاپ با پردازنده دسکتاپ یکسان نیست. اندازه هر دو پردازنده متفاوت است و عملکردهای آن‌ها نیز مشابه نیست. برای مثال، امتیاز Cinebench R23 برای چند هسته در Intel Core i9-12900K برابر با 27264 و برای Core i9-12900HK برابر با 18078 است. هر دو پردازنده برای اهداف متفاوتی ساخته شده‌اند و شما نمی‌توانید از پردازنده لپ‌تاپ روی دسکتاپ استفاده کنید.

اکثر کاربران دوست دارند بازی‌های با گرافیک بالا را روی کامپیوتر اجرا کنند. پردازنده‌های دسکتاپ به گونه‌ای ساخته شده‌اند که مصرف‌کنندگان بتوانند بازی‌های با وضوح بالا را بدون هیچ مشکلی بازی کنند. در مقابل، لپ‌تاپ‌ها عمدتاً برای استفاده قابل حمل و کارهای سبک استفاده می‌شوند. تولیدکنندگان پردازنده لپ‌تاپ را به گونه‌ای می‌سازند که فضای کمتری اشغال کند و روان‌تر کار کند. از آنجایی که لپ‌تاپ کوچک‌تر از کامپیوتر دسکتاپ است، نمی‌تواند از پردازنده‌ای که کارآمدتر و قدرتمندتر است پشتیبانی کند.

با این حال، در سال‌های اخیر، برخی از پردازنده‌های لپ‌تاپ مانند Intel Core-i9 12950HX با سایر پردازنده‌های دسکتاپ رقابت تنگاتنگی داشته‌اند. به نظر من، روزی که تمام پردازنده‌های دسکتاپ و لپ‌تاپ مشابه شوند، چندان دور نیست. آنگاه می‌توانید تمام بازی‌های مورد علاقه خود مانند CS: GO، Hitman، God of War Ragnarök و غیره را روی لپ‌تاپ بدون هیچ مشکل عملکردی و لگ بازی کنید.

خیر، به طور معمول پردازنده‌های لپ‌تاپ کندتر از همتایان دسکتاپ خود هستند. با این حال، اگر پردازنده‌ها را بین نسل‌های مختلف مقایسه کنید، نتیجه می‌تواند متفاوت باشد. چه پردازنده لپ‌تاپ باشد و چه دسکتاپ، یک پردازنده نسل جدید معمولاً سریع‌تر از نسل قدیمی است.

برای مثال، بیایید به مشخصات و امتیازات بنچمارک پردازنده دسکتاپ Intel Core i7-10700K و پردازنده لپ‌تاپ AMD Ryzen 9 6900HX نگاهی بیندازیم. هر دو پردازنده دارای 8 هسته و 12 رشته هستند. Core i7-10700K دارای سرعت کلاک پایه 3.8 گیگاهرتز و سرعت کلاک بوست 5.1 گیگاهرتز است. AMD Ryzen 9 6900HX دارای سرعت کلاک پایه 3.3 گیگاهرتز و سرعت کلاک بوست 4.9 گیگاهرتز است. اما وقتی نوبت به عملکرد می‌رسد، امتیاز Geekbench 5 برای تک هسته Intel core-i7 10700K برابر با 1308 و برای چند هسته 8664 است. در Ryzen 9 6900HX امتیاز Geekbench 5 برای تک هسته 1613 و برای چند هسته 10544 است.

همانطور که می‌بینید، با وجود داشتن هسته‌های یکسان و سرعت کلاک بهتر، پردازنده دسکتاپ core-i7 10700K کندتر از Ryzen 9 6900HX است. دلیل آن این است که Ryzen 9 6900HX در سال 2022 و core-i7 10700K در سال 2020 عرضه شده است. به دلیل کیفیت ساخت جدیدتر، مدل لپ‌تاپ سریع‌تر است.

سوالات متداول (FAQs)

پردازنده‌های لپ‌تاپ چقدر ضعیف‌تر هستند؟
پردازنده‌های لپ‌تاپ ضعیف نیستند. آن‌ها می‌توانند همان نوع دستورالعمل‌هایی را که یک پردازنده دسکتاپ انجام می‌دهد، اجرا کنند. با این حال، پردازنده‌های لپ‌تاپ با توان کمتری نسبت به پردازنده‌های دسکتاپ کار می‌کنند. یک سوم یا یک چهارم توان دسکتاپ برای راه‌اندازی یک پردازنده لپ‌تاپ کافی است.

چرا پردازنده لپ‌تاپ من ۱۰۰٪ استفاده می‌شود؟
لپ‌تاپ شما از ۱۰۰٪ پردازنده استفاده می‌کند زیرا کامپیوتر در حال انجام کاری بیش از توان خود است و پردازنده در حال اجرای برنامه‌های بسیار سنگین مانند بازی‌ها است.

آیا می‌توان از پردازنده لپ‌تاپ روی دسکتاپ استفاده کرد؟
خیر، نمی‌توان از پردازنده لپ‌تاپ روی دسکتاپ استفاده کرد. دلیل اصلی این است که مادربرد دسکتاپ کاملاً متفاوت از مادربرد لپ‌تاپ است.

امیدوارم از مقاله مقایسه پردازنده لپ تاپ و کامپیوتر | تفاوت‌های CPU در سال ۱۴۰۴ خوشتان آمده باشد. ممنون از مطالعه شما.